ESC | Understanding the Effects of Schools on students’ Citizenship
Algemene informatie
ESC | Understanding the Effects of Schools on students’ Citizenship
Tussen februari en juni 2016 namen ongeveer 80 middelbare scholen in Nederland deel aan het ESC-onderzoek: Understanding the Effects of Schools on students’ Citizenship. Het doel van het onderzoek was om de volgende vragen te beantwoorden:
- 1. Hoe staat het met de burgerschapscompetenties van leerlingen?
- 2. Wat doen scholen op het gebied van burgerschapsvorming?
- 3. Welke kenmerken van het onderwijs en de school dragen bij aan de burgerschapscompetenties van leerlingen in het voortgezet onderwijs?
Aan de hand van digitale vragenlijsten werden schoolleiders, teamleiders, leraren en leerlingen in het voortgezet onderwijs (derde klas vmbo, havo, vwo) gevraagd naar hun visie op en ervaringen met burgerschap en burgerschapsonderwijs.
Leerlingen vulden twee vragenlijsten in. De eerste vragenlijst bevatte vragen over hun achtergrond, hun maatschappelijk vertrouwen in interesse, het school- en klasklimaat, en burgerschap gerelateerde activiteiten op school. In de tweede vragenlijst werden leerlingen gevraagd naar hun houdingen over sociale en maatschappelijke vraagstukken vallend onder het kopje burgerschap, alsook hun ingeschatte vaardigheden, kennis, en reflectie op dit gebied – ook wel aangeduid als burgerschapscompetenties.
De vragen die gesteld zijn aan de docenten, teamleiders en schoolleiders focusten zich op elementen van het burgerschapsonderwijs op school, en gingen onder andere over de burgerschapsvisie van de school, de plaats van burgerschap binnen de schoolorganisatie en het taak- en professionaliseringsbeleid van de school, het school- en klasklimaat (zoals relaties tussen leerlingen en docenten), en het onderwijsaanbod en lesmethoden op het gebied van burgerschap. Daarnaast beantwoordden zij vragen over hun achtergrond, zoals het aantal jaren dat zij werkzaam zijn in het onderwijs of het vakgebied waarin zij lesgeven. Schoolleiders beantwoorden ook vragen over de leerlingpopulatie van de school en de klassamenstelling.
Binnenkort is op deze pagina het eindrapport te vinden, met daarin meer informatie over de opzet van het project en de resultaten.
Wie deden er mee?
Scholen
In totaal namen rond de 50 schoolleiders deel, 60 teamleiders, iets meer dan 600 docenten en ruim 5000 leerlingen, afkomstig van rond de 80 scholen en ruim 200 derdejaars klassen.
Onderzoekers
Bij de uitvoering van het ESC-project waren vanuit de Universiteit van Amsterdam (afdeling Pedagogische en Onderwijswetenschappen) de volgende onderzoekers betrokken: Manja Coopmans, Geert ten Dam, Anne Bert Dijkstra, Anne van Goethem, Lianne Hoek, Willemijn Rinnooy Kan, Monique Volman.
Vanuit het Kohnstamm Instituut (Universiteit van Amsterdam) waren betrokken: Dorothé Elshof, Yolande Emmelot, Edgar Tossijn, Ineke van der Veen.
Vanuit de Erasmus Universiteit Rotterdam (afdeling Onderwijswetenschappen) waren tot slot betrokken: Sabine Severiens, Işıl Sincer.
Financiering
Het ESC-onderzoek werd gefinancierd door NWO (#411-12-035).
