Burgerschapsonderwijs en Terra Nova Minimaatschappij in het vo

Algemene informatie

Als onderdeel van het kortlopende praktijkgerichte onderwijsonderzoeksproject ‘Burgerschapsonderwijs in het voortgezet onderwijs: wat werkt voor wie en waarom?‘ vonden in het schooljaar 2018/2019 in ongeveer 60 klassen (eerste en tweede klas vmbo, havo, vwo) op 3 middelbare scholen evaluaties van Terra Nova Minimaatschappij lessen plaats. Het dialoogspel Terra Nova Minimaatschappij is gericht op het bevorderen van dialogen in de klas over (lastige) onderwerpen rondom burgerschap en de samenleving.

Door het inzetten van de Terra Nova Minimaatschappij lessen binnen het project werd scholen een methodiek geboden om samen met onderzoekers, docenten en leerlingen over onderwijsontwikkeling na te denken en tegelijkertijd actief bezig te zijn met burgerschap.

Leerlingen vulden vooraf en na afloop van de lessen vragenlijsten in over (i) hun houdingen en vaardigheden met betrekking tot democratisch handelen, omgaan met verschillen en omgaan met conflicten; (ii) hun ervaringen met andere leerlingen en met docenten; (iii) hun ervaringen met de Terra Nova Minimaatschappij lessen. Docenten vulden ook een vragenlijst in, over (i) hun onderwijs en onderwijsdoelen; (ii) hun leerlingen; (iii) hun ervaringen met de Terra Nova Minimaatschappij lessen. Daarnaast vonden lesobservaties plaats, om onder andere de rolverdelingen, gesprekken en interacties tussen leerlingen, en de rol van de docent in kaart te brengen tijdens de lessen. Tot slot vonden na afloop van de lessen evaluaties plaats met docenten.

Een diepgaande evaluatie van het proces en de uitkomsten van deze interventie leidt tot concrete adviezen aan verschillende typen vo-scholen over de succesvolle mechanismen en randvoorwaarden van effectief burgerschapsonderwijs.

Binnenkort is het eindrapport van dit project beschikbaar.

Financiering

Het onderzoek werd gefinancierd door NWO (#40.5.18500.030).